فرضیه فرعی 3-2: بین دوگانگی وظیفه مدیرعامل و سیاست تأمین مالی جسورانه ارتباط معنی داری وجود دارد.
فرضیه فرعی 3-3: بین تعداد جلسات هیئت مدیره و سیاست تأمین مالی جسورانه ارتباط معنی داری وجود دارد.
فرضیه فرعی 3-4: بین اندازه هیئت مدیره و سیاست تأمین مالی جسورانه ارتباط معنی داری وجود دارد.
1-7- تعاریف مفهومی و عملیاتی واژه ها و متغیرها
دراین پژوهش ازدودسته متغیر به نامهای متغیرهای مستقل ومتغیرهای وابسته استفاده می شود.
متغیرمستقل عبارت است از حاکمیت شرکتی که اجزای آن عبارتنداز:
1) استقلال هیئت مدیره 3) جلسات هیئت مدیره
2) دوگانگی وظیفه مدیرعامل 4) اندازه هیئت مدیره
حاکمیت شرکتی:
حاکمیت شرکتی سیستمی است که ازطریق ان شرکتهای تجاری،نظارت وکنترل می شوند.حاکمیت شرکتی توزیع حقوق ومسؤلیتهارابین شرکای مختلف درشرکت ازقبیل هیئت مدیره ،مدیران،سهامداران وسایرذینفعان مشخص می کندو قوانین ورویه های تصمیم گیری درامورشرکتی را تعیین می کند.باانجام این کارساختارهایی فراهم می شوند که ازطریق آنها هدفهای شرکت تبیین وابزاررسیدن به آن هدفها فراهم می شود.(وکیلی فرد،باوندپور:1389)
استقلال هیئت مدیره :
ازدیدگاه تئوری نمایندگی،حضورمدیران غیرموظفدرهیئت مدیره شرکتهاوعملکردنظارتی آنهابعنوان افرادی مستقل،به کاهش تضادمنافع موجود میان سهامداران ومدیران شرکت درجلسات هیئت مدیره،کمک شایانی می کند.مدیران غی موظف بادیدگاهی حرفه ای و بیطرفانه درموردتصمیم گیریهای مدیران مذکور به قضاوت می نشینند.بدین ترتیب هیئت مدیره شرکت بادارابودن تخصص ،استقلال وقدرت قانونی لازم،یک سازوکاربالقوه توانمند شرکت به حساب می آید.(محمدحسین ستایش:1389)
از نسبت مدیران غیرموظف هیئت مدیره به کل اعضاء برای سنجش میزان استقلال اعضای هیئت مدیره استفاده شده است. عضو غیرموظف هیئت مدیره، عضوی است که فاقد مسئولیت اجرایی در شرکت می باشد.
اندازه هیئت مدیره:
اندازه هیئت مدیره عبارتست از تعدادمدیران(اعم از موظف وغیرموظف) که عضوهیئت مدیره هستند.تئوری نماینگی بیان می کند که بیشتربودن تعداداعضای هیئت مدیره نقش حیاتی دراتخاذ تصمیمهای راهبردی شرکتهادارد.همچنین با آفزایش تعداداعضاء ،احتمال کنترل مدیریت هم افزایش می یابد وتجربه هیئت مدیرهنیزبالامی رود.(باغومیان ،نقدی:1393)
جلسات هیئت مدیره:
یکی دیگر از ویژگی های هیأت مدیره که می تواند بر برنامه های استراتژیک شرکت درآینده تاثیر بسزایی داشته باشد، جلسات هیأت مدیره می باشد.به مکانی که در آن هیأت مدیره و مدیران اطلاعات خود را در مورد ارزیابی نتایج تصمیمات گذشته، سیاست و برنامه های استراتژیک آینده مطرح می کنند و به اشتراک می گذارند، جلسات هیأت مدیره گفته می
شود. برگزاری جلسات می تواند به برقراری ارتباط بهتر میان مدیران و اعضای هیأت مدیره کمک شایانی داشته باشد. اما باید توجه داشت که برگزاری بیش ازحد جلسات هیأت مدیره هزینه هایی در برخواهد داشت که ممکن است باعث انحراف مدیران شرکت از مسئولیت های عملیاتی و روزمره خود گردد.بنابراین هیأت مدیره می بایست تعادلی میان هزینه منفعت تعداد جلسات برقرار نماید.(بهری،بهنمون،مددی زاده;1393)
دوگانگی وظیفه مدیرعامل:
اگر مدیرعامل، رئیس یا نایب رئیس هیئت مدیره باشد به این وضعیت “دوگانگی وظیفه مدیرعامل” گفته می‌شود. در این تحقیق، در صورتی‌که در شرکتی مدیرعامل، رئیس یا نایب رئیس هیأت مدیره باشد از متغیر موهومی یک در غیر اینصورت از متغیر موهومی صفر استفاده خواهد شد.
کسی که هردو وظیفه رابرعهده دارد،تمایل کمتری به افشای اطلاعات برای استفاده کنندگان خواهدداشت. اینکار براستقلال هیئت مدیره خدشه واردمی کند وباعث می شودکه انگیزه اعضای هیئت مدیره برای کسب اطمینان از این موضوع که مدیریت اجرایی شرکت به دنبال انجام فعالیتهای افزاینده ثروت سهامداران است،کاهش یابد.(بیتامشایخی،محمدآبادی:1390)
متغیروابسته مدیریت سرمایه درگردش می باشد که اجزای آن عبارتنداز:
چرخه تبدیل وجه نقد 2) نسبت داراییهای جاری به دارایی کل 3) نسبت بدهیهای جاری به دارایی کل
چرخه تبدیل وجه نقد:
چرخه تبدیل وجه نقدبه عنوان معیار جامع سرمایه در گردش مورد استفاده قرار گرفته است وعبارت از وقفه زمانی بین خرید موادخام و جمع آوری مطالبات(وصول مبالغ ناشی ازفروش کالاهای فروش رفته) می باشد که هرچه این فاصله بیشترباشد،نشان دهنده این است که سرمایه گذاری بیشتری درسرمایه درگردش صورت گرفته است..(یعقوب نژاد،وکیلی فرد:1389)
*دوره گردش بستانکاران – دوره گردش موجودی کالا + دوره گردش مطالبات = چرخه تبدیل وجه نقد*
* دوره گردش مطالبات = متوسط حسابهای دریافتنی / ) فروش/ 365(
* دوره گردش موجودی کالا = متوسط موجودی کالا / ) بهای تمام شده کالای فروش رفته / 365(
دوره گردش بستانکاران* = متوسط حساب های پرداختنی / ) بهای تمام شده کالای فروش رفته / 365(
1-8- قلمرو پژوهش
قلمرو هرپژوهش در3زمینه قلمرو موضوعی، مکانی وزمانی قابل بررسی است تا بتوان داده ها را درچارچوب این قلمروها جمع آوری وتجزیه وتحلیل نمود که به این شرح می باشد .
1-8-1- قلمرو موضوعی پژوهش
موضوع این تحقیق بررسی اثر شیوه های حاکمیت شرکتی برمدیریت سرمایه درگردش در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.
-8-12- قلمرو مکانی پژوهش
باتوجه به اینکه درایران بورس اوراق بهادر تنها سازمانی است که دارای اطلاعات دردسترس می باشد ومراکز اطلاعاتی جامع وکامل دیگری که بتوان از اطلاعات آن برای مراکز پژوهشی وپژوهشگران استفاده کرد وجود ندارد، درپژوهش حاضر شرکتهای عضو بورس اوراق بهادار تهران به عنوان جامعه آماری برگزیده شده اند.
-8-13- قلمرو زمانی پژوهش
قلمرو زمانی پژوهش شامل اطلاعات محدود به دوره زمانی از ابتدای سال 1388 الی انتهای سال 1392 شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار میباشد
1-9- ساختارپژوهش
محتوای پژوهش حاضر، در قالب پنج فصل تدوین شده است. فصل اول به بیان کلیات پژوهش اختصاص یافته، فصل دوم مروری بر مبانی نظری و پیشینه پژوهش داشته است. در فصل سوم روش پژوهش با تفصیل بیشتری مورد توجه قرار گرفته است. فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده‌ها و یافته‌های پژوهش را شامل می‌شود. وفصل پایانی به بیان نتیجه گیری و پیشنهاد‌ها برای پژوهش‌های آینده می‌پردازد.
– خلاصه فصل
اهمیت روزافزون سرمایه در گردش در تداوم فعالیتهای واحدهای تجاری موجب شده است که راهبردهای مختلفی برای مدیریت سرمایه در گردش که یکی از مهمترین بحثهای مدیریت واحد انتفاعی است و نقش قابل توجهی در رشد و بقای واحد انتفاعی ایفا می کند،در نظر گرفته شود.
یکی ازتئوری ها که می تواند تصمیم گیری درباره سطح سرمایه درگردش شرکت را تحت تاثیر قرار دهد، تئوری حاکمیت شرکتی است.تئوری حاکمیت شرکتی به دنبال بررسی ساختار توزیع قدرت در درون واحد تجاری و افراد برون سازمانی است. در نهایت استفاده از این تئوری زمینه را برای پاسخگویی و شفاف سازی اطلاعات را فراهم می کند.
دراین پژهش جهت بررسی ناثیر حاکمیت شرکتی برمدیریت سرمایه درگردش،برای هریک مؤلفه هایی درنظرگرفته شده است که باختصارعبارتنداز:
مؤلفه های مدیریت سرمایه درگردش:
چرخه تبدیل وجه نقد
سیاست سرمایه گذاری جسورانه(نسبت داراییهای جاری به داراییهای کل)
سیاست تامین مالی جسورانه(نسبت بدهییهای جاری به داراییهای کل)
مولفه های حاکمیت شرکتی :
استقلال هیئت مدیره
دوگانگی وظیفه مدیرعامل
جلسات هیئت مدیره
اندازه هیئت مدیره
این پژوهش به لحاظ موضوعی در حوزه مدیریت سرمایه در گردش که یکی از زیر شاخه‌های مدیریت مالی است قرار دارد. به لحاظ زمانی بازه زمانی ۵ساله ۹2-۸8 و به لحاظ مکانی شرکتهای تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار را شامل می‌شود. متغیر وابسته این پژوهش مدیریت سرمایه در گردش ، و متغیر مستقل حاکمیت شرکتی که برای سنجش آنهاازمؤلفه های فوق الذکراستفاده شده است و از اندازه شرکت، اهرم مالی به عنوان متغیرهای کنترلی بهره گرفته شده است.
در این فصل به تشریح طرح تحقیق پرداخته شد و پس از اشاره مختصری به مفهوم، اهمیت و ضرورت، اهداف، سؤال اساسیوفرضیهها،واژگانواصطلاحاتتخصصیمعرفیگردیدهوبهتفصیلبیانشدهاست.
فصل دوم:
بررسی مبانی نظری و پیشینه پژوهش
2-1- مقدمه :
بیش از صد سال است که مدیریت مالی به عنوان یک رشته علمی دستخوش تحولات عمده ای شده است و هر روز گسترش بیشتری پیدا کرده و حوزه های مختلف آن به صورت تخصصی تر درآمده وبه نقش خود در سازمانها ادامه می دهند. در سده های گذشته شرکتهای تولیدی صنعتی مقادیر زیادی کالا به طور انبوه تولید کرده و سودهای کلانی بردند این امر باعث شد مسائل برنامه ریزی و کنترل به ویژه از نظرقدرت نقدینگی به تدریج در مدیریت مالی مورد توجه قرار گیرد و مدیریت سرمایه در گردش به صورت یک بخش تخصصی واحد تجاری در آمده و عده زیادی از مدیران روزانه
تمام انرژی و وقت خود را صرف اداره سرمایه در گردش نمایند . از دیدگاه مدیران مالی مدیریت سرمایه در گردش یک مفهوم ساده و روشن است که از توانایی شرکت در درک تفاوت بین داراییها وبدهیها ی کوتاه مدت اطمینان می دهد.(یعقوب نژاد،وکیلی فرد:1389)
2-2- سرمایه درگردش واهمیت آن
شالوده مباحث مدیریت مالی را سرمایه تشکیل می‌دهد و می‌توان ادعا کرد که همه فعالیتهای تجاری نیازمند سرمایه‌اند. سرمایه عبارت است از تمام منابع مالی که مورد مصرف شرکت قرار می‌گیرد. با توجه به جایگاه و اهمیّت سرمایه در فرایند‌های سازمانی، مدیریت آن از اهمیّت خاصی برخوردار است. به طور کلی در همه سازمانها و بخصوص در سازمان‌های با اندازه‌های کوچک‌تر سرمایه در گردش بخش عظیمی از سرمایه سازمان را به خود اختصاص می‌دهد و مدیریت آن بر اساس مکانیزم‌های مدیریت عناصر زنجیره تأمین نیز اهمیّت بسزایی برخوردار است. با وجود اهمیّت زیاد سرمایه در گردش برای سازمانها، ادبیات سازمانی به طور سنتی بر روی مطالعه تصمیمات مالی بلند مدت متمرکز است و پژوهشگران نیز بیشتر به مطالعه در زمینه تجزیه و تحلیل سرمایه گذاری، ساختار سرمایه، تقسیم سود و موارد مشابه پرداخته‌اند اما باید توجه داشت سرمایه گذاری که شرکت‌ها بر روی داراییهای کوتاه مدت انجام می‌دهند و منابعی که با سررسید کمتر از یک سال به کار برده می‌شود قسمت عمده اقلام ترازنامه شرکت را تشکیل می‌دهد. بنابراین در اقتصاد پرچالش کنونی با فشارهای فزاینده محیطی و منابع خارجی محدود داراییها و بدهیهای جاری یعنی سرمایه در گردش بنگاه‌ها از اهمیّت زیادی برخوردار است مدیریت بهینه سرمایه در گردش بنگاه‌های اقتصادی می‌تواند به عنوان یک مزیت رقابتی برای آنها محسوب شود. در این فصل برخی از موارد مهم مربوط به مدیریت در گردش، شامل تعاریف، ابزار مدیریت سرمایه در گردش، اجزای مدیریت سرمایه در گردش، استراتژی‌های مربوط به مدیریت سرمایه در گردش، معیارهای سنتی ونوین اندازه گیری نقدینگی که با موضوع مورد بحث هماهنگی بیشتری دارد مورد بررسی قرار می‌گیرد.(بهارمقدم،محمدرضاخانی: 1391)
سرمایه در گردش به سرمایه گذاری شرکت در داراییهای کوتاه مدت از قبیل وجه نقد، حسابهای دریافتنی، و موجودی کالا اطلاق می‌شود [محمدی، ۱۳۸۸]. سرمایه در گردش خالص، معرف آن بخش از داراییهای جاری است که بر بدهیهای جاری فزونی دارد و از طریق استقراض بلند مدت و حقوق صاحبان سهام پشتیبانی مالی شده است. سرمایه در گردش به عنوان معیار سنجش توان پرداخت تعهدات کوتاه مدت تلقی می‌شود. منفی بودن سرمایه در گردش خالص نشان دهنده پایین‌تر بودن توان پرداخت تعهدات کوتاه مدت واحد انتفاعی است [خدادای ،کارگر، ۱۳۸۸]. سرمایه درگردش یک شرکت برای اخذوام، همواره درصدد توجهات اعطاکننده اعتبار قرار دارد. لئوپولد بیان می‌کندکه معروفیت سرمایه در گردش در نزد عموم، به مثابه معیار نقدینگی وسیاست مالی کوتاه مدت، آن قدر گسترده است که بندرت نیاز به تهیه سند و مدرک دارد [میر الماسی، ۱۳۷۳].
در مورد اهمیّت سرمایه در گردش برخی از مطالعات نشان می‌دهد که حجم زیادی از داراییهای شرکت‌ها در سرمایه در گردش سرمایه گذاری شده است. به گونه‌ای که ارنست ویانگ در پژوهش خود در مورد میزان سرمایه در گردش ۲۰۰۰شرکت بر‌تر آمریکایی نشان دادند که میزان سرمایه در گردش، حدود ۱تریلیون دلار بوده است که این موضوع علاوه بر بیان حجم زیاد سرمایه در گردش به عنوان بخشی از داراییهای شرکت‌ها، نشان دهنده اهمیّت سرمایه در گردش در ایجاد نقدینگی شرکت هاست. از سوی دیگر دانپانی، در پژوهش خود نشان داد که داراییهای جاری شرکتهای اروپایی و آسیایی حدود ۴۰درصد از جمع داراییها را به خود اختصاص داده است و مدیران این شرکت‌ها در حدود ۸۰درصد زمان در دسترس خود را برای مدیریت این داراییها صرف می‌کنند [فخاری ،روحی، ۱۳۹۲]. سرمایه در گردش نیازهای مالی کوتاه مدت مؤسسه تجاری را بر آورده می‌کند. سرمایه در گردش یک سرمایه معاملاتی است که بیشتر از یک سال در شرکت باقی نمی‌ماند، وجهی که در این اقلام سرمایه گذای می‌شود در طول عملیات تجاری تغییر می‌کند بسیاری از داراییهای جاری از محل بدهیهای جاری تأمین مالی می‌شوند در عین حال برخی از شرکت‌ها بخشی داراییهای جاری خود را از محل بدهیهای بلند مدت یا از محل حقوق صاحبان سهام تأمین می‌کنند. اگر سرمایه در گردش ضعیف شود شرکت به سختی می‌تواند شکوفا مانده و به فعالیت خود ادامه دهد. نبود سرمایه در گردش کافی به عنوان یک علت اصلی ورشکستگی واحدهای تجاری کوچک در بسیاری از کشورهای در حال توسعه و پیشرفته قلمداد می‌شود. مؤفقیّت یک واحد تجاری بستگی به توانایی‌اش در جهت دریافت وجه نقد بیشتر از پرداخت آن میباشد، مشکلات گردش وجه نقد، تعداد زیادی از واحدهای تجاری کوچک را بر اثر مدیریت مالی ضعیف و به ویژه کمبود برنامه ریزی نیازهای وجه نقد دچار مشکل کرده است [یعقوب نژاد و همکاران، ۱۳۸۹]
در مقایسه با روش های استاندارد استرالیا، مدیریت سرمایه در گردش به عنوان یک مکانیسم کلیدی مشاهده می شودوبعنوان یک مسئله حیاتی در تصمیم گیری مدیریت مالی در نظر گرفته می شود. و این کار اثراتی بر نقدینگی و همچنین در سودآوری شرکت دارد. علاوه بر این،یک مدیریت سرمایه در گردش مطلوب بطور مثبت در ایجاد ارزش شرکت کمک می کند. (کاجانانتان،آچوتان:2013)
2-3 مفاهیم اصلی سرمایه در گردش
در این سایت فقط تکه هایی از این مطلب با شماره بندی انتهای صفحه درج می شود که ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت کلمات به هم بریزد یا شکل ها درج نشود
شما می توانید تکه های دیگری از این مطلب را با جستجو در همین سایت بخوانید
ولی برای دانلود فایل اصلی با فرمت ورد حاوی تمامی قسمت ها با منابع کامل
نقدینگی
سرمایه در گردش اقلامی است که طی یک دوره مالی یا یک چرخه عملیات به وجه نقد تبدیل می‌شوند. بنابراین سرمایه در گردش ارتباط تنگاتنگی با وجه نقد و نقدینگی دارد، نقدینگی به میزان سرعت و سهولت تبدیل یک دارایی به وجه نقد اشاره دارد. نقدینگی دو بعد دارد۱- سهولت تبدیل به نقد۲- عدم کاهش قیمت با هدف فروش سریع‌تر دارایی. بنابراین می‌توان گفت دارایی‌هایی نقدینگی بالایی دارند که سریع‌تر به فروش می‌رسند بدون آن که قیمت آنها کاهش زیادی پیدا کند [جهانخانی، پارساییان،1387].
منابع و مصارف وجوه
اقداماتی که منجر به تأمین وجه نقد می‌شود منابع وجه نقد نامیده می‌شود و اقداماتی که مستلزم مصرف وجه نقد است ،مصارف وجه نقد نامیده می‌شود. به این ترتیب هر افزایشی در حسابهای سمت راست ترازنامه (داراییها) یا هر کاهشی در حسابهای سمت چپ آن (بدهی و حقوق صاحبان سهام) یکی از مصارف وجه نقد است. هر کاهشی در سمت راست ترازنامه یا هر افزایشی در اقلام سمت چپ یکی از منابع وجه نقد است [جهانخانی، شوری، ۱۳۸۷].
2-4- مدیریت سرمایه در گردش واهمیت آن
مدیریت سرمایه در گردش عبارت است از: تعیین مقدار و ترکیب منابع و مصارف سرمایه در گردش، به گونه‌ای که به افزایش ثروت سهامداران منجر شود [جهانخانی، پارساییان، ۱۳۹۰]. هدف مدیریت سرمایه در گردش کسب اطمینان از استفاده بهینه از منابع برای سودآوری و حداکثر کردن ثروت سهامدارن است [مرادی ،نجار، ۱۳۹۲]. مدیریت سرمایه در گردش کارا شامل برنامه ریزی و کنترل دارائی‌ها و بدهیهای جاری به گونه‌ای است که ریسک ناتوانی در برآورده کردن تعهدات کوتاه مدت از یک طرف و اجتناب از سرمایه گذاری بیش از حد در این دارائی‌ها را از طرف دیگر بر طرف نماید [یعقوب‌نژاد وهمکاران، ۱۳۹۰]. مدیریت سرمایه در گردش را می‌توان قدرت ایجاد تعادل بین سود و ریسک معنا کرد. زیرا تصمیم درباره افزایش سود شرکت منجر به افزایش ریسک و در مقابل تصمیم درباره کاهش ریسک منجر به کاهش سود شرکت می‌شود. تصمیم گیری درباره میزان سرمایه گذاری در حسابهای دریافتنی و موجودی کالا و میزان تقبل اعتبار از تأمین کنندگان کالا وخدمات مؤلفه‌های اصلی مدیریت سرمایه در گردش را تشکیل می‌دهد و از آن با عبارت چرخه تبدیل به نقد یاد می‌کنند [رضازاده ، حیدریان، ۱۳۸۹].
مدیریت سرمایه در گردش به سود دهی، عملکرد شرکت ، اندازه شرکت مرتبط است. (کاجانانتان،آچوتان:2013)
در فضای اقتصاد چالشی که سازمان‌های بین المللی راه‌های جدیدی برای رشد و بهبود عملکرد مالی و کاهش ریسک جستجو می‌کنند، سرمایه در گردش منبعی مهم برای بهبود عملکرد مالی به شمار می‌آید با این اوصاف مدیریت سرمایه در گردش، به دنبال برقراری تعادل حساس بین حفظ نقدینگی برای پشتیبانی از عملیات روزانه وحداکثر سازی فرصت‌های سرمایه گذاری کوتاه مدت است [بهارمقدم وهمکاران، ۱۳۹۱]. اهمیّت روز افزون مدیریت سرمایه در گردش باعث شده که این موضوع به صورت یک رشته تخصصی مدیریت مالی درآید مطالعات نشان می‌دهد که بیشتر وقت مدیران مالی صرف عملیات داخلی روزانه شرکت می‌شود که به سادگی به عنوان مدیریت سرمایه در گردش بیان می‌شوند. هرگونه تصمیمی که در این بخش از جانب مدیران واحد تجاری اتخاذ می‌شود، آثار چشمگیری بر بازدهی عملیاتی واحد تجاری می‌گذارد که موجب تغییر ارزش شرکت و در نهایت ثروت سهامداران خواهد شد [مرادی ، نجار، ۱۳۹۲]. فیلبک وهمکاران با اشاره به کاهش قیمت سهام آمازون دات کام در سال ۲۰۰۰، مدیریت سرمایه در گردش کارا را کلیدی برای رسیدن به جریان نقدی سالم می‌دانند. همچنین آنها بر این عقیده‌اند شرکت‌هایی که راهبردهای مدیریت سرمایه در گردش ضعیفی دارند به مرور زمان مزایای رقابتی وانعطاف پذیری خود را از دست می‌دهد [فتحی ،توکلی، ۱۳۸۸]. همچنین تعمق در موردنکات زیر اهمیّت موضوع را برجسته‌تر می‌کند:
1) در حال حاضر وضعیت نقدینگی شرکت‌ها در شرایط نامناسبی قرار دارد و اکثر شرکتهای ایرانی به علت موقعیت تورمی که در شرکت حاکم است ترجیح می‌دهند تا وجوه نقد را به دارائی‌های دیگر تبدیل کنند واین موضوع باعث می‌شود که شرکت‌ها در سررسید بدهیها درمانده شوند و به اعتبار سازمان لطمه وارد شود [رهنمای رودپشتی ،کیایی، ۱۳۸۷].
2) تجربه نشان داده است که اغلب شرکت هائی که با پریشانی مالی مواجه شده و نهایتاً سرنوشت برخی از آنها به ورشکستگی کشیده می‌شود، یکی از دلایل عمده آن مدیریت سرمایه در گردش میباشد [رودپشتی ،کیایی،1387].
۳) سرمایه گذاران به دنبال سرمایه گذاری‌هایی هستند که بیشترین بازده سهام را داشته باشد و در این موارد سرمایه گذاران باید از وضعیت موجود مطمئن باشند و این اطمینان با مشاوره و برنامه ریزی حاصل می‌شود تا زوایای تاریک مسیر سرمایه گذاری روشن شود. در این موارد سرمایه گذار دو مسئله پیش رو دارد; اول اینکه چه مقدار سرمایه و در چه حوزه‌هایی وارد کند، دوم اینکه سرمایه را چگونه در یک افق بلند مدت هدایت کند. برای این منظور نیاز به تدوین استراتژی دارد که آینده بازار را امروز تشخیص دهند [حسن‌پور، ۱۳۸۸].
2-5- ابزارهای مدیریت سرمایه در گردش وتفسیرآنها
ابزارمدیریت سرمایه در گردش شامل مدیریت وجه نقد، مدیریت حسابهای دریافتنی و مدیریت حسابهای پرداختنی است. که در ادامه به تشریح بیشتر آنها می‌پردازیم.
2-5-1- مدیریت وجه نقد
مدیریت وجه نقد شامل مجموعه‌ای گسترده از فعالیتهای مربوط به جمع آوری، نگهداری وپرداخت آن میباشد [بولو وهمکاران، ۱۳۹۰]. شرکت‌ها استراتژی مدیریت وجه نقد خود را محدود به دو هدف می‌کنند:
۱) تهیه وتأمین وجه نقد برای انجام دادن پرداخت‌های شرکت
۲) به حداقل رساندن وجوهی که در شرکت به صورت راکد باقی می‌ماند.
هدفها بازتاب این طرز تفکر است که اگر اقلامی از دارایی به درستی مصرف نشود هیچ نوع بازدهی برای شرکت نخواهد داشت. متأسفانه این دو هدف ممکن است با یکدیگر در تضاد باشند. پایین آوردن سطح وجه نقد و بکار گیری کلیه وجه نقد باعث کمبود وجه نقد برای پرداخت‌های به موقع شرکت می‌شود، بنابراین استراتژی مدیریت وجه نقد باید به گونه‌ای باشد که بین این دو هدف نوعی هماهنگی ایجاد شود با این همه باید گفت که هدف پرداخت به موقع تعهدات از به حداقل رساندن وجوه راکد مهم‌تر است .اقتصاددانان در توجیه نگهداری وجه نقد در درون واحد تجاری دلایل مختلفی را ارائه نمودند که معروف‌ترین آنها انگیزه‌های نگهداری وجه نقد کینز میباشد. نظریه تقاضای پول از نظر کینز که وی آن را نظریه رجحان نقدینگی نامیده است، بر خلاف کلاسیک‌ها که تنها بر تقاضای معاملاتی پول تکیه می‌کردند، سه نوع انگیزه برای تقاضای پول، انگیزه معاملاتی، انگیزه احتیاطی وانگیزه سفته بازی رادر نظر گرفته است. سه نوع انگیزه برای تقاضای پول را تشریح خواهیم کرد . [جهانخانی، پارساییان، ۱۳۹۰].
2-5-1-1 نظریه های مربوط به سطح نگهداشت وجه نقد
در ادبیات و متون حسابداری، سه مدل به توضیح تصمیم شرکت‌ها در خصوص نگهداری وجه نقد که عبارت است از مدل موازنه، مدل سلسله مراتبی، مدل جریان نقد آزاد می‌پردازند.
نظریه موازنه
طبق این نظریه، شرکت‌ها میزان بهینه وجه نقد خود را با برقراری یک موازنه (تعادل) میان منافع و هزینه‌های نگهداری وجه نقد تعیین می‌کنند در حقیقت شرکت‌ها سطح بهینه وجه نقد خود را با تعیین میزان اهمیت هزینه‌های نهایی و منافع نهایی ناشی از نگهداری وجه نقد تنظیم می‌کنند. نکته مهم این نظریه این است که سطح مطلوبی از وجه نقد برای شرکت‌ها وجود دارد که در آن مدیریت با رویکردی فعالانه، براساس تحلیل هزینه-منفعت نسبت به نگهداری وجه نقد تصمیم گیری می‌کند. نگهداری وجه نقد از بحران مالی می‌کاهد و به عنوان ذخیره‌ای امن برای مواجهه با زیان‌های غیر منتظره به شمار می‌رود و همچنین پیگیری سیاست‌های سرمایه گذاری بهینه را در زمانی که شرکت با محدودیت‌های مالی مواجه است ممکن می‌سازد و نهایتاً به کم کردن هزینه‌های جمع آوری منابع مالی یا نقد کردن داراییهای موجود کمک می‌کند [رساییان و همکاران، ۱۳۸9].
نظریه سلسله مراتبی
طبق این مدل که توسط مایرز ومجلوف (۱۹۸۴) ارائه شد شرکت‌ها تأمین مالی از منابع داخل شرکت‌ها را به تأمین مالی خارجی که به اطلاعات حساس است، ترجیح می‌دهند. این نظریه بر مبنای این فرض قرار دارد که افراد داخل شرکت آگاه‌تر از سهامداران هستند. اگر منابع داخل شرکت برای تأمین مالی برنامه‌های سرمایه گذاری بهینه کافی نباشد و عدم تقارن اطلاعاتی نیز مانع شود، مدیران ممکن است مجبور به صرفه نظر کردن از پروژه‌های سودآور شوند. در این حالت وجه نقد بسیار ارزشمند است وتنها فرصت برای انتشار سهام بدون از دست دادن ارزش بازار زمانی رخ می‌دهد که عدم تقارن اطلاعاتی وجود نداشته باشد و یا بسیار کم باشد. بنابراین در بحث تأمین مالی شرکت‌ها منابع سرمایه گذاری را ابتدا از منبع سود انباشته، بعد از آن با بدهیهای کم خطر و سپس پر خطر و سر انجام با انتشار سهام، تأمین مالی می‌نمایند. هدف از رعایت ترتیب مذکور این است که از هزینه‌های عدم تقارن اطلاعاتی و سایر هزینه‌های تأمین مالی کاسته شود. [عرب صالحی و همکاران، 1390[.
نظریه جریان نقد آزاد
جریان نقد آزاد جریان نقدی است مازاد برآنچه برای تأمین پروژه‌های با خالص ارزش فعلی مثبت باقی می‌ماند که با هزینه سرمایه مربوط تنزیل می‌شود. بر اساس این نظریه مدیران انگیزه دارند که وجه نقد را انباشت کنند. تا منابع تحت کنترل خود را افزایش دهند و بتوانند در خصوص تصمیمات سرمایه گذاری از قدرت قضاوت و تشخیص بهره‌مند شوند. پرداخت به سهامداران از قدرت می‌کاهد و از سوی دیگر ممکن است در صورت نیاز به تأمین سرمایه توسط بازار‌های سرمایه تحت کنترل و نظارت قرار گیرند. در حالی که تأمین مالی داخلی مدیران را قادر می‌سازد از این نظارت شانه خالی نمایند [قربانی، عدیلی، ۱۳۹۰].
2-5-1-2 انگیزه های نگهداری وجوه نقد
انگیزه معاملاتی
شرکت‌هایی که با کاهش منابع داخلی مواجه می‌شوند می‌توانند آن را توسط فروش داراییها، انتشار سهام جدید استقراض ویا کاهش سود تقسیمی تأمین کنند. ولی تمام این استراتژی‌ها مستلزم هزینه‌هایی است که دارای هر دو عنصر هزینه‌های ثابت و متغیر می‌باشند. در نتیجه شرکت‌هایی که برای پرداخت‌های خود با هزینه‌های بالای معاملاتی مواجه هستند، مبالغ بیشتری از داراییهای نقدی را نگهداری می‌کنند [آقایی ، نظافت، ۱۳۸۸].
انگیزه احتیاطی
بیشتر در مقابل ریسک کمبود نقدینگی، استفاده از فرصت‌های تجاری و اجتناب از ورشکستگی است. بر این اساس شرکت موجودی‌های نقدی را برای مواجه با وقایع پیش بینی نشده نگهداری می‌نمایند و در مواقعی که هزینه تأمین مالی زیادباشد برای تأمین مالی سرمایه گذاری‌های خود از موجودی‌های نقدی نگهداری شده استفاده می‌کنند [آقایی ،نظافت، ۱۳88]. انگیزه سفته بازی
منظور از سفته بازی پول این است که پول با هدف و امید انجام معاملات سودآور و بهره برداری از فرصت‌هایی که در آینده پیش می‌آید نگهداری شود [آقایی ،نظافت، ۱۳88].